BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ YÖNERGESİ
Amaç ve Kapsam
Madde 1-(1) Bu yönerge, “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma Projeleri Hakkında Yönetmelik” uyarınca, İzmir Ekonomi Üniversitesi öğretim üyeleri ve doktora, tıpta uzmanlık ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış araştırmacılar tarafından yönetilen, bilimsel/sanatsal/tasarım projeleri tekliflerinin değerlendirilmesi, kabulü, desteklenmesi, bunlara ilişkin hizmetlerin yürütülmesi, izlenmesi, sonuçlarının değerlendirilmesi, duyurulması ve bu sürece ve görevlere ilişkin olarak İzmir Ekonomi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu’nun kurulması ve işleyişi ile ilgili usul ve esasları düzenler.
Dayanak
Madde 2-(1) Bu yönerge, 10.04.2002 tarihli ve 24722 sayılı Resmi Gazetede Yükseköğretim Kurulu Başkanlığınca yayımlanan Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma Projeleri Hakkında Yönetmelik uyarınca hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 3-Tanımlar
Madde 3-(1) Bu Yönergede:
a) Üniversite: İzmir Ekonomi Üniversitesi’ni,
b) Senato: İzmir Ekonomi Üniversitesi Senatosu’nu,
c) Rektör: İzmir Ekonomi Üniversitesi Rektörü’nü,
ç) Komisyon: İzmir Ekonomi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Komisyonu’nu,
d) Proje: İzmir Ekonomi Üniversitesi öğretim üyeleri ve doktora, tıpta uzmanlık ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış araştırmacılar tarafından önerilen ve yönetilen, tamamlandığında sonuçları ile alanında bilime uluslararası veya ulusal ölçülerde katkı yapması; ülkenin teknolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkı sağlaması beklenen bilimsel/sanatsal ve tasarım içerikli, yükseköğretim kurumu içi ve/veya dışı, ulusal ve/veya uluslararası kurum ya da kuruluşların katılımlarıyla da yapılabilecek bilimsel araştırma projesini,
e) Proje yöneticisi: Projeyi teklif eden, hazırlanmasından, yürütülmesinden sorumlu olan öğretim üyeleri ile doktora, tıpta uzmanlık ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış araştırmacıları,
f) Fon: İzmir Ekonomi Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Fonu’nu,
g) Araştırmacı: Bilimsel araştırma projesinin yürütülebilmesi için proje yöneticisi tarafından proje ekibinde gösterilen; öğretim elemanları ile proje konusu ile ilgili lisans veya lisansüstü öğrenim görmekte olan öğrenciler ile mezunları,
ğ) (Eklendi SK 11.10.2017/232-MHK 7.11.2017) Bursiyer: Bilimsel Araştırma Projesinde görevlendirilen tezli yüksek lisans ya da doktora öğrencisi
h) Uzman/Danışman: Gerek duyulan hallerde, projenin özel uzmanlık gerektiren konularından biri veya birkaçında, bilgisinden yararlanılan ve uzmanlık alanıyla projeye katkı sağlayan kişiyi,
ı) Değerlendirme Hakemi: Başvuru aşamasında olan bir projenin, tamamlandığında sonuçları ile alanında bilime ulusal ve uluslararası ölçülerde yapacağı katkı, araştırma kapsamının proje amacı ile tutarlılığı, verilen literatür özetinin projeye uygunluğu ve yeterliliği, önerilen yöntemin uygunluğu ve projenin özgün değeri gibi konuları değerlendirerek Komisyona proje Komisyonda kabul edilmeden önce görüş bildiren kişiyi,
i) Proje İzleyicisi: Yürütülmekte olan projenin planına uygun olarak yürütülmesi, kaynakların doğru yere aktarılması ve genel olarak projenin işleyişi ile ilgili her türlü konuyu takip eden kişiyi ifade eder.
İzmir Ekonomi Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Fonu
Madde 4- (1) Bu yönergede düzenlenen hususlarda ve Yönerge kapsamında Mütevelli Heyet tarafından kabul edilen projelerin yürütülmesinde ve sonuçlanmasında kullanılmak üzere Üniversite’nin yıllık gelirinin % 1’i ayrılarak bir Fon oluşturulur. Her yıl Üniversite gelirinin % 1’i bu Fon’a aktarılır. Ayrıca, bu Yönerge kapsamında desteklenen projelerden elde edilen gelirler, projeler için yapılacak bağış ve yardımlar Fon’a dâhil edilir.
(2) Yılsonu itibarı ile Fon’da kullanılmayan kaynak kalması halinde, bu kaynak sonraki yıllarda kullanılmak üzere Fon’da saklanır.
(3) Fon’da bulunan kaynak, Bilimsel Araştırma Projeleri için gerekli (bilimsel konferanslara katılım hariç) yolluk, hizmet alımları, tüketim malları ve malzeme alımları, demirbaş alımları ile makine-teçhizat alımları ve buna ilişkin diğer giderler için kullanılır. Komisyon’un görevi esnasında yapmak zorunda olduğu harcamalar da Komisyon kararı ile bu Fon’dan karşılanır. Dışarıdan görevlendirilecek hakemlere, değerlendirme için ödenecek ücret her yıl Senato tarafından kararlaştırılır.
Komisyon
Madde 5- (1) Amaç ve kapsam maddesinde belirtilen görevlerin yürütülmesi için Rektör veya görevlendireceği bir rektör yardımcısının başkanlığında enstitülerin müdürleri, Proje Geliştirme ve Teknoloji Transfer Ofisi Direktörü ve Senatonun önerisiyle Rektör tarafından görevlendirilen, uluslararası atıf endekslerince taranan dergilerde yayını olan ve yayınlarına bu endekslerce taranan dergilerde atıf yapılan veya uluslararası sanat /tasarım kurumlarınca çalışmaları kabul görmüş bulunan tam zamanlı öğretim üyelerinden oluşan bir Komisyon kurulur. Komisyon üyelerinin komisyonda her fakülte ve enstitüden bir temsilci olacak şekilde seçilmesi esastır. Süresi biten üye aynı usulle yeniden görevlendirilebilir. Asli görevleri nedeniyle Komisyonda bulunan üyelerin, her ne şekilde olursa olsun esas görevlerinden ayrılmaları halinde Komisyondaki görevleri de kendiliğinden sona erer.
(2) Komisyon salt çoğunlukla toplanır. Kararlar, açık oylama ve oy çokluğu ile alınır. Oyların eşit olması halinde gizli oylama yapılır. Gizli oylama sonucunda eşitliğin bozulmaması halinde Üniversite Yönetim Kurulu'nun kararı belirleyicidir. Komisyon toplantılarına devam esastır. Devamsızlık yapanlar hakkında Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri uygulanır.
(3) Komisyon, bu yönergede belirtilen amaç ve kapsam bağlamında bilimsel araştırma projeleri başvurularının kabulü, değerlendirilmesi, desteklenmesi, izlenmesi, dondurulması, kapatılması, iptali ve sonuçlandırılması görevlerine ve bu yönerge kapsamındaki formların ve belgelerin hazırlanması, değiştirilmesi yeniden düzenlenmesine ilişkin yetki ve sorumluluklara sahiptir.
(4) (Değişik SK 03.04.2019-360-A/12-MH 11.04.2019-19) (Ek SK 09.06.2016 279/A4-MH 12.07.2016 20/16) 16/2/2016 tarihli ve 6676 sayılı “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” da belirtilen, üniversitede yürütülen projelerin, araştırma ve geliştirme, tasarım ve yenilik projeleri, kapsamına girip girmediği konusunda, gerekirse uzman görüşü alınarak, Üniversite Yönetim Kurulu için rapor hazırlar. Projenin araştırma ve geliştirme, tasarım ve yenilik projeleri kapsamında değerlendirilmesinin uygunluğuna Üniversite Yönetim Kurulu karar verir. Kapsam içine alınan projeler aylık raporlarla Mütevelli Heyet’e sunulur.
Proje Önerileri
Madde 6-(1) Proje önerileri, Komisyon tarafından belirlenen prosedüre göre hazırlanmış olan 'Proje Öneri Formu'nun, Komisyon Başkanlığına gönderilmesi ile yapılır. Lisansüstü tezlerine ilişkin projeler ile anket ve proje hazırlık evresine ilişkin çalışmalar da bu kapsamda öneri olarak sunulabilir. Ancak proje ve tez arasındaki ilişkinin sınırlarının belirlenmesi, projede birden fazla tez varsa proje çalışmalarının ne kadarı ve hangi aşamalarının ilgili tezler kapsamında yapıldığı, tezlerin çalışma planlarıyla projenin ilişkisinin net olarak belirtilmesi şarttır.(Eklendi SK 11.10.2017/232-MHK 7.11.2017)Proje kapsamındaki tezli yüksek lisans ve doktora programlarındaki öğrenciler, bilimsel araştırma projelerinde bursiyer olarak görevlendirilebilirler.
(2) Yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik tez projelerinin yöneticisi tez danışmanlarıdır. Ancak, tez danışmanı başka bir üniversiteden ise Üniversiteden bir öğretim üyesi proje yöneticisi, tez danışmanı ise yardımcı yönetici olur. Eğer projede birden fazla tez danışmanı varsa içlerinden biri proje yöneticisi seçilir. Proje tez danışman değişikliklerinin ilgili enstitü ve bölüm başkanına bildirilmesi zorunludur.
Madde 7-(1) (Değişik SK 11.10.2017/232-MHK 7.11.2017) Proje önerileri Komisyonun ilgili bilim alanı veya alanlarından seçeceği BAP komisyonu üyesi olmayan üç ayrı hakeme gönderilir. En az biri üniversite dışından seçilecek bu hakemler uluslararası atıf endekslerince taranan dergilerde yayını olan veya sanat ve tasarım çalışmaları bu derecede kabul görmüş kişiler arasından seçilir.
(2) Komisyon, hakem raporları ile birlikte, proje önerilerinin özgün olup olmadıkları, yapılabilirlikleri, projenin bilime – sanat ve tasarım alanına katkısı, proje yöneticisinin SCI – SSCII – AHCI ve benzeri dizinlerde yer alan dergilerdeki yayınlarını, bu yayınlara yapılan atıfları, sanat ve tasarım alanındaki çalışmalarını, projenin mali portresini de dikkate alarak önerinin desteklenip desteklenmeyeceğine, desteklenecek ise ne ölçüde destekleneceğine karar verir.
(3) Anket ve proje önerisi hazırlığına ilişkin çalışmaların desteklenip desteklenmeyeceği, desteklenecekse bunun miktarı ve koşulları, Komisyon tarafından, yukarıda belirtilen usul dışında değerlendirilerek karara bağlanır.
(4) Desteklenmesi uygun bulunan projeler Rektörün önerisi Mütevelli Heyetin onayı ile kesinleşir. Proje önerisi hakkında son karar proje yöneticisine ve ilgili birime bildirilir. Kabul edilen proje için, proje yöneticisi ile Üniversite arasında en çok bir ay içinde Komisyonca hazırlanan örnek protokol imzalanır. Proje kapsamı dâhilinde örnek protokolde gerekli değişiklikler Komisyon tarafından yapılabilir. Protokolde projenin başlangıç tarihi de belirtilir. Geçerli bir neden olmaksızın süresi içinde sözleşmesi imzalanmayan projeler Komisyon kararı ile iptal edilir.
Projenin Uygulanması
Madde 8-(1) Proje yöneticisi, proje başlama tarihinden sonra kabul edilen proje bütçesine göre gerekli harcamalar yapılacağı zaman ihtiyaç isteminde bulunur. Komisyon bütçe ve mali olanakların uygunluğu çerçevesinde bu talebi en kısa zamanda değerlendirir. Projenin ihtiyacı olan makine-teçhizat, sarf malzemesi ve hizmet alımı dâhil tüm satın alımlarda Üniversite mevzuatına uyulur.
(2) Projeler kapsamında alınan her türlü taşınmaz ve taşınır malzeme (demirbaş, sarf v.b), Komisyonca usulüne uygun şekilde kaydedilir ve projenin yürütüleceği ilgili akademik birime (dekanlık/yüksekokul/enstitü/merkez) proje yöneticisi ve ekibinin kullanımı için devredilir. Bütün bu malzemelerin mülkiyet hakkı Üniversiteye aittir. Proje yöneticileri, proje bağlamında temin edilen makine ve teçhizatı proje ihtiyacı için kullanımdan arta kalan zamanlarda benzer konuda çalışan araştırıcıların kullanımına da açmak durumundadır.
(3) Kabul edilen proje bütçesinde, fasıllar arası aktarım, proje yöneticisinin gerekçeli başvurusu üzerine Komisyonca karara bağlanır.
(4) Alınacak araç-gereç ve teçhizatın cinsinde değişiklik yapılması, projede öngörülmeyen yeni teçhizat alınması, proje kapsamında alınan teçhizatın proje süresince çok zorunlu hallerde bakım ve onarımına yönelik giderlerin Fon’dan karşılanması, proje yöneticisinin gerekçeli başvurusu ile Komisyonca karara bağlanır.
Madde 9- (1) Kabul edilen bir projenin yöneticisi, Komisyona altı ayda bir geçmiş dönemdeki çalışmalarla ilgili bilgilerin yer aldığı ara raporlar sunar. Ara raporlar Komisyon tarafından incelenir. Komisyon projenin işleyişi hakkında ilgili proje için daha önce olumlu görüş bildirmiş değerlendirme hakemleri arasından seçilen bir proje izleyicisinden izleme raporu ister.
(2) İzleme sürecinde öngörülen amaç ve çalışma programına uygun biçimde yürütülmediği anlaşılan projeler, Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonunun uygun görüşü ile Rektör tarafından iptal edilir. İptal kararı, Komisyon Başkanı kanalıyla proje yöneticileri ile araştırıcıların görevli oldukları kurum, Fakülte, Enstitüye ve/veya Merkeze bildirilir.
(3) Elde olmayan ve zorunlu nedenlerle yürütülmeleri olanaksız hale gelen projeler, yöneticisinin başvurusu ve/veya re’sen Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu’nun kararı ile yürürlükten kaldırılır.
(4) Her iki halde de, proje için alınan maddi kaynak, araç – gereç ve sarf malzemeleri ile tüm malvarlıkları, Rektörlüğe teslim edilir.
(5) İzleme sonucunda öngörülen amaç ve çalışma programına uygun biçimde yürütülmediği gerekçesi ile iptal edilen projelerde görev alan yönetici ve araştırıcılara üç yıllık bir süre içinde araştırma projeleri ile ilgili herhangi bir işte görev ya da destek verilmez.
(6) Proje yöneticisinin proje süresince herhangi bir mücbir sebepten dolayı ayrılması halinde, proje yöneticisi ile imzalanmış olan Protokol, Komisyon’un önerisi üzerine Rektör onayı ile feshedilebilir ve/veya araştırıcılar arasından biri proje yöneticisi olarak görevlendirilebilir. Protokolün feshedilmesi halinde yeni proje yöneticisi ile ayrı bir protokol imzalanır.
(7) Komisyon, projelerdeki gelişmenin olumsuz/yetersiz bulunması durumunda bunun düzeltilmesini isteyebilir; düzeltmeye rağmen olumsuzluğun / yetersizliğin devamı halinde projeyi dondurulabilir, kapatabilir, yöneticisini / sorumlularını ve araştırmacılarını değiştirebilir veya projeyi iptal edebilir. Proje yöneticisinin değiştiği durumlarda, bu yönetici ile imzalanmış olan Protokol feshedilmiş sayılır ve yeni yönetici ile tekrar sözleşme imzalanır.
Projenin Tamamlanması
Madde 10-(1) Projeler esas olarak önerilen süre içinde tamamlanır. Araştırma projeleri her halde en çok üç yıl içinde tamamlanır. Gerekli durumlarda ek süre, ilave kaynak ya da süre dondurma istekleri, proje yöneticisinin gerekçeli başvurusu üzerine Komisyon tarafından karara bağlanır. Verilecek ek süre bir yılı, ilave kaynak ise toplam proje maliyetinin %50 sini aşamaz.
Madde 11- (1) Projenin tamamlanmasından sonra en geç iki ay içerisinde tüm araştırma sonuçlarını içeren ve Komisyonca belirlenen kurallara göre yazılan sonuç raporu Komisyon Başkanlığı’na sunulur. Komisyon Başkanlığı gerekirse sonuç raporu hakkında proje izleyicisinden görüş alır. Sonuç raporu olduğu gibi kabul edilebilir, üzerinde değişiklikler yapılması istenebilir ve sonra tekrar değerlendirilmeye alınabilir, ya da reddedilebilir. Değerlendirme sonucu proje yöneticisine yazılı olarak bildirilir.
Madde 12-(1) Üniversite tarafından desteklenen araştırma projeleri bu konuda yürürlükteki yönetmelik ve yönerge hükümlerine göre Komisyonca izlenir. Projelerde doğabilecek aksaklıkların ve her türlü sorunun çözümü için en yetkili merci Komisyon’dur. Komisyon, bu yönergede belirtilmese dahi, projenin yürümesini engelleyen durumların varlığı veya proje ve desteğin amacı dışında gelişmesi veya kullanılması halinde projenin iptali dâhil her türlü tedbiri alır. Bu tedbirler Rektör onayı ile uygulanır.
Sonuçların Duyurulması
Madde 13- (1) Araştırma Projeleri Direktörlüğü her yılın sonunda desteklenen, kapsama alınan, devam eden ve tamamlanan BAP projeleri hakkında Rektörlüğe özet bilgi verir. Bu bilgiler internet aracılığıyla kamuoyuna duyurulur.
Diğer Hükümler
Madde 14- (1) Proje yöneticileri, proje konusu ile ilgili en az bir çalışmasını yayınlamamışsa veya yayına kabul edildiğini belgelememişse yeni proje başvurusunda bulunamazlar. Proje yöneticileri aynı anda birden fazla proje başvurusunda bulunamazlar ve yürütemezler.
Madde 15- (1) Devam etmekte olan ya da tamamlanmış bulunan projelerle ilgili yapılacak her türlü yayında “Bu Çalışma İzmir Ekonomi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonunca kabul edilen .......... no.lu proje kapsamında desteklenmiştir” dipnotu; eğer yayında farklı üniversitelerden birden fazla araştırmacının katkısı varsa “….isimli öğretim üyesinin yaptığı çalışma İzmir Ekonomi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonunca kabul edilen .......... no.lu proje kapsamında desteklenmiştir” dipnotunun konulması ve yayınların bir kopyasının Komisyon Başkanlığı’na gönderilmesi zorunludur. Projeden elde edilen her türlü bilimsel sonuçlar ile uygulamaların telif hakları Üniversiteye aittir.
(2) Proje yöneticisinin proje bitiminden itibaren 2 yıl içerisinde, alan endekslerince taranan hakemli dergilerde uluslararası bir bilimsel makale veya kitap içerisinde bölüm niteliğinde yayına dönüştürmesi zorunludur.
Madde 16-(1) Bu yönergede belirtilen projelerin başvurusunda, devamında ve sonuçlanmasında kullanılacak bütün formlar, gerekli görüşler alınarak Komisyon tarafından hazırlanır.
Madde 17-(1) Bu Yönerge Mütevelli Heyet onay tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
Madde 18-(1) Bu Yönerge Rektör tarafından yürütülür.
Bu yönerge 08.01.2009 tarih ve 127-A/10 sayılı Senato Kararı ve 20.02.2009 tarih ve 52/14 sayılı Mütevelli Heyet kararı ile yürürlüğe girmiştir.
